Kiedy w języku niemieckim używamy przyimków określających nam miejsce (gdzie się coś znajduje lub gdzie "dokąd" coś kładziemy) musimy niestety zapomnieć wszelkie poprzednie reguły użycia przypadków Akkusativ i Dativ (typu, zadawanie sobie pytania "kogo?co?" lub "komu? czemu?"), gdyż użycie tych przypadków po przyimkach miejsca jest już inne i rządzi się własnymi prawami.
Są takie przyimki, które łączą się tylko i wyłącznie z jednym przypadkiem, np.
z Dativ: von, nach, zu itd. - tutaj nie ma miejsca na zastanawianie się. Po prostu wiemy, że zawsze będa one z Dativ i tyle.
lub
z Akkusativ: für, um, entlang itd. - również nie ma miejsca na zastanawianie się. One zawsze łączą się z Akkusativ.
O tym jednak będę pisać w innym poście.
Są niestety a może na nasze szczęście, bo nie jest przynajmniej nudno, a jaka satysfakcja, kiedy to wszystko opanujemy :-) :-) :-)
przyimki, które się łączą i z Akkusativ i z Dativ. Przypadek zmienia się w zależności w jakim kontekście go użyjemy.
Są to zazwyczaj przyimki określające miejsce, takie jak w diagramie poniżej:
Reguła jest całkiem łatwa:
Jeżeli w zdaniu mamy wyraźny ruch w jakimś kierunku, to po przyimku miejsca używamy Akkusativ.
Pytanie będzie zaczynało się od "Wohin?"
Wohin legst du das Buch? (Gdzie "Dokąd" kładziesz tą książkę?)
Ich lege das Buch auf den Tisch. (Kładę tą książkę na stole).
Jeżeli w zdaniu mamy stan spoczynku, trwania jakiejś czynności, ruch bez żadnego kierunku, w jednym miejscu, to po przyimku używamy Dativ.
Pytanie będzie zaczynało się od "Wo?"
Wo liegt das Buch? (Gdzie leży ta książka?)
Das Buch liegt auf dem Tisch. (Ta książka leży na stole).
Pamiętajcie jednak!
Zasada ta dotyczy tylko i wyłącznie rzeczowników PO PRZYIMKU!!!
Inne rzeczowniki w zdaniu rządzą się już swoimi ustalonymi prawami.
np. w zdaniu:
Ich lege das Buch auf den Tisch.
Zasada dotyczy tylko słowa "der Tisch", bo jest ono po przyimku miejsca.
Słowo "das Buch" rozpatrujemy już ogólnymi zasadami.
Kładę "kogo?co?" książkę - i tutaj mamy Akkusativ.
Żeby łatwiej zapamiętać, który przypadek to ten z ruchem a który to ten z bezruchem :-) wyobraźcie sobie dwa typy piesków:
Typ numer 1:
Z pewnością nie jest to typ psa, który większość czasu spędza na kanapie.
Jest energiczny i ruchliwy. Dlatego Arek ma dużo wspólnego z Akkusativem.
Popatrzcie na to zdjęcie i zawsze, kiedy będziecie mieć wątpliwość, czy Akkusativ to ten przypadek z ruchem czy nie, przypomnijcie sobie naszego słodkiego pieska Arka :-)
Żywiołowość aż bije z jego oczu :-), a biegnie tak szybko, że aż na się rozmazał!!! Brawo Arek!!!
Typ numer 2:
Piesek o imieniu Darek:
Darek woli poleżeć sobie na kanapie, niż wybierać się na dłuższe spacery. Niespecjalnie lubi się ruszać.
Dlatego ma wiele wspólnego z Dativem. Przypomnijcie sobie pieska Darka, kiedy zawahacie się na jakimś teście czy to "coś"z bezruchem to był Dativ czy Akkusativ.
Jak widać imiona naszych piesków są nieprzypadkowe.
Arek - A jak Akkusativ - ruch :-)
Darek - D jak Dativ - bezruch :-)
Rozpisałam się w tym poście, ale czuję, że trzeba było:-) :-) :-)